NUI Galway Gökbilim Merkezi’ndeki gökbilimciler bir atarcayı anlamaya yönelik önemli bir çalışma gerçekleştirildi ve verileri aylık Royal Astronomical Society’de yayınlandı.
NUI Galway’deki Dr. Andy Shearer’ın başkanlığını yaptığı ekip atarcanın yapısını ortaya çıkarmak için optik gözlemlerle elde ettikleri ayrıntılı bir model oluşturdular. Modelle tersine mühendislik yaklaşımı ile süreci tersten izleyen ekip atarcadan yayılan ilk ışığın en yakın yıldızın yüzeyine ulaşmasını sağladılar. Bu, atarca gözlemleri içinde düşünülen en aykırı çalışma oldu.
Dr Shearer: “Bu on yıldır süregelen ve yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin katıldığı atarca araştırmalarının yeni yaklaşımıdır. Hesaplamalar ile atarca çevresindeki koşullar oluşturularak yaklaşık kırk yıllık bir sorunu çözmek için büyük süper ayrıntılı gözlemler birleştirildi” diyor.
Diğer taraftan NUI gökbilimcileri, İtalya, İngiltere ve ABD’li meslektaşları ile bir atarcadan gelen ve X-ışını parlak kuyruğunu keşfettiler. Kuyruk, Avrupa Güney Gözlemevi’ndeki (ESO) Çok Büyük Teleskop ve NASA’nın Chandra X-Işını Gözlemevi ile elde edilen gözlemlerin birleştirilmesiyle keşfedildi. Dört ışık yılı uzunluğundaki kuyruğuyla PSR J0357 olarak bilinen atarca bir buçuk milyon yıl yaşında ve 1600 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.
Kırk yıldan fazla bir süredir süren gözlem ve kuramlara karşılık hızla dönen nötron yıldızları, atarcaların nasıl çalıştıklarına ilişkin kesin bir sonuca ulaşılamadı. Atarcalar 1.5 Güneş kütleli olmalarına karşılık bir küçük şehir boyutlarında yer kaplarlar. Bu nedenle oldukça yoğun nesnelerdir. Atarcaların manyetik alanları Dünya’nın manyetik alanının bir milyon milyar katı kadardır. Bu nesneler bir yıldızın Tip II süpernovasıyla patlaması sonucunda oluşur. Bir süpernova sırasında yıldızdan yayılan ışık içinde yüz milyar yıldız barındıran gökadanın yaydığı ışıktan daha fazla olabilir.
Alışılmışın dışında ışık yayan böylesi bir patlama ise şimdiye kadar 1054 yılında gözlenmiş ve şimdi adına Yengeç Bulutsusu denilen gaz ve toz bulutunun oluşmasına neden olmuştur.
