Webb ile Daha da Geriye

James Webb erken evrende oluşmuş beklenmedik kadar çok sayıda “keşfedilmemiş ülke” buldu. Webb’in görüntüsü ilk oluşan gök adaların bugün gördüğümüz gök adalardan oldukça farklı göründüğü çok zengin bir evreni ortaya çıkardı. Araştırmacılar Büyük Patlamadan yaklaşık 350 ve 450 milyon yıl sonra oluşmuş son derece parlak iki gök ada buldular. Gök adaların aşırı parlak olması gök …

En Yaşlı Kara Delik Keşfedildi

Hubble teleskopu ve diğer uzay ile yer merkezli gözlemevlerindeki arşiv verilerini kullanan uluslar arası gökbilimci ekibi, erken evrende, gök adalar ile yıldız oluşturan gök adaların ortaya çıkışında aradaki bağlantıyı sağlayan önemli bir keşif gerçekleştirdi: En eski süper kütleli kara delik. Bu cisim evren tarihinde erken evrende oluşmuş bugüne kadar keşfedilmiş türünün ilk örneğidir. Şimdiye kadar …

Yaşamı Destekleyen Karadelik

Karadelikler genellikle yıldızları parçalayan, çekim alanına giren her şeyi tüketen ve ışığı tutsak eden evrenin canavarları olarak bilinir. Ancak Hubble Uzay Teleskopundan elde edilen ayrıntılı kanıtlara göre bir karadelik yıldız oluşumunu engellemek yerine destekliyor. Yıldız oluşumunun zirve yaptığı cüce gökada Henize 2-10’u gözleyen Hubble, karadelikten parlak yıldız doğum bölgesine göbek kordonu gibi uzanan ve burada …

Karadelikler Büyük Patlamadan Hemen Sonra mı Oluştu?

Süper kütleli kara delikler nasıl oluştu? Karanlık madde nedir? Evrenin oluşumunu açıklayan alternatif bir modele göre gökbilimciler bu kozmik gizemlerin ‘ilkel kara delikler’ ile açıklanabileceğini öne sürüyor. Buna göre evrenin başlangıcından bu yana kara deliklerin ve karanlık maddenin var olduğu ileri sürülüyor. Çalışma The Astrophysical Journal’da yayınlanmak üzere kabul edildi. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) Bilim …

Gökbilimciler en uzak florini tespit etti

Yeni bir keşif florinin — kemiklerimizde ve dişlerimizde florür şeklinde bulunan bir element —evrende nasıl oluştuğuna ışık tutuyor. Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) ortağı olduğu Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizgesini ALMA) kullanan bir gökbilimciler ekibi bu elementi uzak bir gökada içinde keşfetti. Gökadanın ışığı bize 12 milyar yıldan uzun sürede geliyor. Nature Astronomy’de yayımlanan çalışmayı yürüten BK …

Hubble Sabiti Belirsizliği Sürüyor

90 yıldan fazla bir süre önce Edwin Hubble, evrenin genişlemesine hızına ait ilk ipucunu gözledi ve şimdi Hubble sabiti olarak adlandırılan değeri belirledi. Ancak o zamandan bu yana gökbilimciler bu sabitin gerçek değerini tartışıyor. Yeni bir çalışmayla zaman içinde erken evren ile şimdiki zaman için belirlenen değerlerin farklı olduğu öne sürüldü. Evrenin oluşumunun başlarında –henüz …

Güçlü Radyo Jetlere Sahip En Uzak Kuasar Keşfedildi

Gökbilimciler Avrupa Güney Gözlemevi’nin Çok Büyük Teleskobu (ESO VLT) yardımıyla şimdiye kadar bilinen en uzak radyo ışınımı kaynağını keşfederek ayrıntılı bir şekilde incelediler. Kaynak oldukça uzak “radyo-parlak” bir kuasar olup — radyo dalga boylarında güçlü jet salınımları yapan parlak bir nesne — ışığının bize ulaşması 13 milyar yıl almaktadır. Gökbilimciler bu keşifle erken evren hakkında …

İlkel, Yoğun Gökada Kümesi Keşfi

Kanarya Adaları Astrofizik Merkezindeki (IAC) araştırmacılar Gran teleskopu (GTC) üzerindeki OSIRIS aleti yardımıyla ilkel evrendeki en yoğun gökada kümesi oluşumunu keşfetti. Araştırmacılar 12.5 milyar ışık yılı uzaktaki yapının Yerel Gökadalar Kümesinin komşu kümesi Başak’a benzer bir kümede evrimleştiğini düşünüyor. Gökada kümeleri kütle çekimi etkisiyle bir arada duran gökada gruplarıdır. Bu “gökada şehirlerinin” evrimini anlamak için …

Spitzer Veda Ederken Webb’e Göz Kırpıyor

NASA’nın Spitzer teleskopu 16 yılı aşan görevini 30 Ocak’ta bitiriyor. Teleskop Güneş Sistemi dışındaki gezegenlerden evrenin başlangıcında ortaya çıkan gökadalara kadar birçok alanda keşif yaptı. Spitzer’in yerini ise 2021’de James Webb teleskobu alacak. Spitzer ve Webb teleskopları insan gözünün algılayamadığı kırmızı ötesi ışığı görecek yetenektedir. Dokuz altın kaplamadan oluşan dev berilyum aynası ile Webb teleskobu …