‘Karanlık’ Gökada Keşfedildi!

Dünyanın en güçlü teleskoplarını kullanan gökbilimciler neredeyse tamamen karanlık maddeden oluşmuş bir gökada keşfettiler.

kara gokada
Dragonfly 44 gökadasına ait iki fotoğraf. Soldaki Sayısallaştırılmış gökyüzü Tarayıcısı 2 ile elde edilmiştir. Sağdaki ise İkizler teleskopu ile alınmıştır. .(Telif: https://www.sciencedaily.com/releases/2016/08/160826084206.htm)

Aslında Koma takımyıldızında yer alan bu gökada geçtiğimiz yıl keşfedilmişti. Ancak içerdiği maddenin dağılımına bakılmamıştı. Gökadadaki tuhaflık, Samanyolu kadar büyük olmasına karşılık daha az yıldıza sahip olmasıyla ortaya çıktı.

Yale Üniversitesinden Pieter van Dokkum: “Gökada da çok fazla şey gizliydi. Örneğin, bu kadar az yıldızlı bir gökada nasıl olur da parçalanmadan durabilir?” diyor.

Dokkum ve arkadaşları Hawaii’de bulunan WM Keck Gözlemevi ile İkizler (Gemini) teleskoplarını kullanarak Dragonfly 44’ün iyi bir görüntüsünü elde etmeyi başardılar. Gökbilimciler yıldızların hızlarını ölçmek için altı gecelik Keck gözlemlerini kullandı. Buna ek olarak Samanyolu merkezini çevreleyen halo benzeri yapıyı görmek için 8 metrelik İkizler Kuzey teleskopu kullanıldı.

Yıldızların hızı gökada kütlesinin bir göstergesidir. Daha hızlı hareket eden yıldızlar gökadanın kütleli olduğu anlamına gelir.

Toronto Üniversitesinden Roberto Abraham: “Şaşırtıcı olan, gökadanın yıldızları beklenenden büyük hızla hareket etmesidir. Bu ise Dragonfly’ın görünmeyen büyük bir kütle tarafından sarılmış olması demektir. Yani gökada daha çok, bilmediğimiz ve göremediğimiz bir maddeden oluşmuştur” diyor.

Dragonfly 44 yaklaşık Samanyolu kütlesindedir. Tahminen 1 trilyon Güneş kütlesinde veya 2 tredesilyon kg (2 rakamının yanına 42 sıfırlı büyük bir sayı) kütlesindedir. Bununla birlikte bu kütlenin sadece % 1’i bildiğimiz maddeden oluşmuş yıldızlara aittir. Geriye kalan %99’u ise, evrenin %90’ını oluşturduğu varsayılan görünmeyen karanlık maddeye aittir.

Araştırmacılar karanlık maddeden oluşmuş gökadaların daha önce de görüldüğüne dikkat çekiyor. Ultra sönük cüce gökadalarda da benzer dağılım bulunmaktadır. Ancak bunlar Dragonfly 44’ün 10 bin kere daha az kütleli olanlarıdır.

“Dragonfly 44 gibi gökadaların nasıl oluştuğu hakkında fikrimiz yok. İkizler verileri yıldızların olduğu bölgelerin yoğun kümeler olduğunu gösteriyor. Buna karşılık bu sadece bir tahmin” diyor Abraham.

Karanlık madde bilmecesinin çözümü için yarış devam ediyor. Dragonfly 44 belki de önemli ipuçları sunacaktır. Belki de Dragonfly 44’ün gözlemleri daha yakın ve büyük gökadaların karanlık maddeden oluşmuş parçalarının keşiflerini kolaylaştırabilir.

Science Daily

Önerilir...

Düşünceniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

%d