Satürn’ün büyük uydusu Titan Hollandalı Gökbilimci Christiaan Huygens tarafından keşfedildiğinden bu yana hala ilgi çekmeyi başarıyor. Atmosferindeki kalın örtü nedeniyle son beş yıla kadar Titan hakkında pek bir şey bilmiyorduk. NASA’nın uzay aracı Cassini uyduya 60’dan fazla yakın uçuş gerçekleştirerek Titan hakkında bir anda çok fazla bilgi edinebildik. Şu an ki tartışma Titan’ın uzay gezginleri için bir enerji alacakları istasyon olup olamayacakları yönünde.
“Titan uydusunun atmosferi, hidrokarbon kimyasallarının karışımı yönünden oldukça zengindir. Atmosferde yüksek oranda propan bulunmaktadır. Bunlar da bizim barbekü tanklarımızı doldurur. Titan’daki propan miktarı aynı anda 150 milyar barbekünün yakıtını karşılayacak kadardır ve bu da büyük bayramlarda açık havada kızartma yapmak için birkaç bin yıl boyunca bize yetecek enerjiyi sağlayacaktır.” diyor ABD’deki Maryland Üniversitesi’nden Cassini projesinde görevli bilim insanı Conor Nixon.
Propan gazı üç karbon atomu ve hidrojenin kimyasal bileşimiyle oluşur. Havadan ağır ve zehirli olmayan propan, -42 C derecede buharlaşır. Dünya içinde propan genellikle çatallı kaldırıcılar için yakıt olarak kullanılır. Ayrıca merkezi ısıtmada, portatif sobalarda ve tabi ki barbeküde yakıt olarak kullanılır.
Dünya üzerinde birçok kullanım alanı olan propanı Titan’da ilk kez 1980’de NASA’nın Voyager 1 adlı uzay aracı buldu. O zamandan bu yana Titan’daki propan miktarı üzerinde yapılan araştırmalardan net sonuç çıkmadı ta ki, 2004’de Satürn’e ulaşan Cassini’ye kadar.
Titan’daki propanın miktarını bilmek bilim insanları için önemlidir. Çünkü bu gaz çok karmaşık bir moleküldür ve kızılötesi tayfta görünen de onun imzasıdır. Titan atmosferinde propana yakın birkaç farklı molekül keşfedilmesi de an meselesi.
“Propanı ölçmek bu işi sona erdirmez. Tam tersine propan bu sayede bize diğer molekülleri keşfetmemiz için de yardım edecektir. Bunlar bizim DNA’mızın yapıtaşları gibi biyolojik moleküllerinde potansiyel yapıtaşlarıdır. Bunları bulmak bizim için çok önemli olacaktır.” diyor Nixon.
Titan’daki propan Cassini’nin kızılötesi spektrometre aletindeki veriler kullanılarak ölçüldü. Haziran 2004’den bu yana Titan’a yapılan değişik uçuşlar ile 2008’in Haziran ayında Titan atmosferinin kenarından kızılötesi ışık ölçülmesi bitirildi.
Gazın incelenmesinin ardından bunun kızılötesi tayfına uyum sağladığı belirlendi. Bilgisayar benzetimleri de kullanılarak Titan’daki propan miktarının 150 milyar barbeküyü ateşlemeye ve yemeği pişirecek kadar olduğu belirlendi. Sıvılaştırılan propan gazının 6 milyar tane 15 litrelik tankı doldurmaya yeteceği bildiriliyor. “Biz Titan’daki propanın 700 milyon varil olduğunu düşünüyoruz” diyor Nixon. Bu miktar ABD’nin 18 ay boyunca kullandığı enerji ihtiyacı kadardır. Başka bir örnek vermek gerekirse bu kadar propanın sağlayacağı enerjiyle 2 trilyon orta boy hamburger yapabilirsiniz.
Gelecekte Titan’daki bu yakıt uzay uçuşlarında kullanılabilir mi? Bu sorunun yanıtını zaman bize mi torunlarımıza mı gösterir? Yorum sizin…
Kaynak: NASA