Manchester Üniversitesi’ndeki gökbilimciler yıldızların ölümüne neden olan süper rüzgârların sırrını çözdüklerine inanıyorlar.
Ekip bu çalışma için ölmekte olan yıldızların atmosferlerini Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) Şili’deki Çok Büyük Teleskopu (VLT) ile gözledi.
Gözlemin çözünürlüğü ise Birleşik Krallık’tan bakıldığında Avustralya’daki bir arabanın farlarını ayırt edecek kadar hassas. Bu oldukça hassas çözünürlük yardımıyla kırmızı dev yıldızları çevreleyen gaz ve toz bulutu arasındaki toz rüzgârları görülebiliyor.
Güneş gibi yıldızların sonu güneş rüzgârına göre 100 milyon kat daha güçlü oluşan rüzgârlar nedeniyle son bulur. Bu rüzgârlar 10 000 yıllık bir süre içinde oluşur ve yıldızın mevcut kütlesinin yarısını yok eder. Güneş 5 milyar yıl içinde kütle kaybını yaşamaya başlayacak.
Bu süper rüzgârların nedeni ise bir sırdır. Bilim insanların yıldızların atmosferlerinde oluşan ışığı emen toz parçacıklarının bunda etken olduğunu düşünüyor. Yıldızın ışığı bu toz tanelerini ileri doğru sürükler.
Ancak eldeki modeller bu düşüncenin doğru olmadığını gösteriyor. Toz tanecikleri oldukça ısındığı için ileri doğru sürüklenmeden önce buharlaşmalıdır.
Araştırmacılar şimdi taneciklerin önceden tahmin edilenden daha büyük boyutlarda olduğunu fark ettiler. Mikrometre boyutlarında olmasına karşılık bu toz tanecikleri yıldız rüzgârları için yeterince büyüktür.
Bu boyutlardaki tanecikler yıldızdan gelen ışığı emmek yerine tıpkı bir ayna gibi yansıtır. Böylece soğuk kalan toz tanecikleri yok olmadan ileri doğru hareketlenebilir. Bu süper rüzgârların sırlarının çözümü olabilir.
Büyük bir taneciğin yıldız ışığı nedeniyle sahip olacağı hız saniyede 10 km’den saatte 32 000 km’ye (bir roketin hızına kadar). Ulaşabilir. Buradaki etki bir kum fırtınasına benzer. Ancak yıldız rüzgârlarının savurduğu toz taneleri kum tanelerinden çok daha küçüktür.
Ekip yıldız rüzgârlarının bir yıldızın başına neler getireceğini anlamaya çalışarak gelecekte Güneş’in başına neler geleceğini anlamayı umuyor. Bu sayede de Dünya’nın nasıl oluştuğu ve yıldız tozunun yaşama ve ölüme katkısını da anlamayı umuyorlar.
