NASA’nın Spitzer Uzay Teleskopu iç güneş sistemine geçmeye hazırlanan ISON kuyrukluyıldızından güçlü karbondioksit çıkışları gözledi.
Spitzer’in Kızılötesi Kamera Dizisi ile 13 Haziran’da elde edilen görüntülerde yaklaşık 300.000 kilometre uzunluğundaki kuyruktaki tozun, karbondioksit karışımı olduğu ve adeta ‘köpürdüğü’ farkedildi.
John Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Laboratuarı’ndan NASA’nın ISON Gözlem ekibi üyesi Carey Lisse: “ISON’un her gün 1 milyon kilogram karbondioksit ve 54,4 milyon kilogram toz saçtığını tahmin ediyoruz. Hubble Uzay Teleskopu, Swift Aracı ve Derin Darbe (Deep Impact) uzay araçlarıyla yapılan önceki gözlemler bize ISON’dan yayılan maddenin üst sınırlarını verdi. Spitzer sayesinde de artık kuyrukluyıldızından dışarı gaz çıkışı gerçekleştiği kesinleşti” diyor.
Bu gözlem, ISON Güneş’ten 502 milyon kilometre uzakta yani Dünya’nın Güneş’ten uzaklığının 3,35 katı kadar uzakta olduğu zaman yapıldı.
NASA’nın Washington’daki Genel Merkezi’nden gezegen bilimci James L. Green: “ISON NASA’nın kapsamlı bir gözlem projesi gereği çeşitli araçlarla gözleniyor. ISON kuyrukluyıldızlar arasında en heyecan verici olanı ve güneş sisteminin ilk oluşum dönemiyle ilgili bize önemli bilgiler sunacak” diyor.
ISON (resmi adı C/2012 S1) küçük bir dağ büyüklüğünde olup çapı en az 4,8 kilometre ve 3,2 milyar ile 3,2 trilyon kilogram ağırlığındadır. Kuyrukluyıldız çok uzakta olduğundan gerçek büyüklüğü ve yoğunluğu tam tespit edilememiştir. Tüm kuyrukluyıldızlar gibi ISON’da su, amonyak, metan, karbondioksit gibi toz ve donmuş gazlardan oluşmuş kirli bir kartopudur. Gökbilimcilere göre kuyrukluyıldızların güneş sisteminin ilk oluşum dönemindeki temel yapıtaşlarını barındırır.
ISON Güneş’ten ışık yılının onda biri ile 1 ışık yılı uzaklıktaki Oort Bulutu adı verilen boşluk içinde yer alan kuyrukluyıldız ve kuyrukluyıldız benzeri cisimlerden biridir. Kuyrukluyıldız 28 Kasım 2013’de Güneş’in 1,16 milyon kilometre yakınından geçecek.
Güneş’e yaklaştıkça yavaş yavaş ısınmaktadır. Bu sırada farklı gazlar buharlaşarak uzaya yayılır. Satürn’ün yörüngesinde dolanan asteroitler ve kuyrukluyıldızlarda da karbondioksit gazı kuyruklarının olduğu düşünülüyor.
ISON 21 Eylül 2012’de, Rusya’nın Kislovodsk’deki Uluslararası Bilimsel Optik Ağ Merkezi’ndeki (International Scientific Optical Network-ISON) Rus gökbilimciler Vitali Nevski ve Artyom Novichonok tarafından, Jüpiter ve Satürn arasında iken keşfedildi. Bir kuyrukluyıldızın erken farkedilmesi karbondioksit emisyon sayımını kolaylaştırmaktadır.
“Bu gözlem gezegenlerin oluştuğu dönemdeki ön-gezegen diski içindeki yapıyı belirler. Kuyrukluyıldız Mars’a yörüngesine yaklaştığında ise artık su-buz kuyruğu da belirmeye başlar. Bu ise yakın zamanda olacak. Kuyruklıuyıldız uzakta olduğundan su-buz kuyruğu oluşmuşsa dahi karbondioksit kuyruğuna karışmış olacağından farkemiyor olabiliriz” diyor Lisse.
hocam bu kuyruklu yıldız dünyadan ne zaman görülebilecek yada görülebilecek mi?
ISON Aralık ayından itibaren çıplak gözle görülür hale gelecek. Aralık sonunda ise gündüz bile görebileceğiz. O nedenle ISON’a “Yüzyılın kuyrukluyıldızı” da deniliyor.